De Tempelmolen, Te Kra(e)kemolen of Karoolsemolen  was een houten korenwindmolen aan de zuidzijde van Tempel nr. 69, op 400 meter ten zuidwesten van de kerk van Sint-Martens-Lierde.

De staakmolen werd voor 1571 opgericht. We vinden hem vermeld in de penningkohieren van 1571 en 1577:
- 1571: "Lieven de Harte haudt in pachte van Pieter van der Strict eenen corinwintmuelen metten muelenberg daeraene clevende jaers omme 192 p. par.
Dezelve verclaeren dat hy gehauden is de selve muelene te onderhaudene van alle drayende werc sonder afslach van de voors. jaerlixsch somme twelc naer syn verclaeren ende affirmatie jaerlix niet excederen en saude de somme van 12 p. parisis (f° 4v°)
- 1577: "Jan van Auwenhuyse haut in pachte..." (f°11 r°).

De molen werd tijdens de troebelen vernield en werd in de 17de eeuw herbouwd. Een steunbalk, wellicht de steenbalk, droeg het jaartal 1651. De molen was wellicht in het bezit van de nabijgelegen kartuizerpriorij St.-Maartens-Bos.

We zien de molen aangeduid op:
- Villaretkaart (1745-1748) met het symbool van een staakmolen en de benaming "Moulin de S(ain)t Martin Lierde"
- Ferrariskaart (ca. 1775) met het bruin symbool van een staakmolen met de benaming "Moulin de Crack"
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1844) met het grondvlak van een staakmolen op teerlingen
- Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850) met de benaming "M(oul)in dit te Kraeke"
- Kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1860) met een tekeningetje van een staakmolen op teerlingen

Eigenaars na 1830:
- voor 1830, eigenaar: Eeman-D'Haenen Henricus, molenaar te Sint-Martens-Lierde
- 02.06.1849, erfenis: de weduwe en de kinderen (kinderen: a) Eeman Frederic, b) Eeman Elodie, c) Eeman Virginie, d Eeman Rosalie, e) Eeman Marin, f) Eeman Jean, g) De Smet Alphonse en h) De Smet Virginie (overlijden van Henricus Eeman)
- 24.07.1855, deling: a) Eeman Elias, molenaar te Sint-Martens-Lierde, b) Eeman Virginia, c) Eeman Rosalie, d) Eeman Marie en e) Eeman Jeanne Cahtérine (notaris Rombaut - "moulin construit en bois appelé le moulin te Craecke")
- 15.04.1879, deling: Eeman Eligius, landbouwer te Sint-Martens-Lierde (notaris Minnaert)
- 11.06.1883, erfenis: de erfgenamen (overlijden van Eligius Eeman)
- 05.09.1883, verkoop: Eeman-Van Strijthem Leo, molenaar en herbergier te Sint-Martens-Lierde (notaris Minnaert)
- 24.04.1910, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Leo Eeman)
- 10.09.1912, erfenis: de kinderen (overlijden van de weduwe Van Strijthem van Leo Eeman)
- 25.03.1919, deling: Eeman-Van Hecke Victor, molenaar te Sint-Martens-Lierde (notaris De Waegenaere)
- 29.06.1948, erfenis: a) Eeman-Van Hecke Victor, de weduwe (voor vruchtgebruik), zonder beroep te Sint-Martens-Lierde en b) Vekeman-Eeman Henri Robert (voor naakte eigendom), molenaar te Sint-Martens-Lierde (overlijden van Victor Eeman)

De staakmolen werd gesloopt in 1953.

Het molenaarshuis en het vroeger café (uitgebaat tot begin jaren 1940) met aanpalend maalderijgebouw zijn ingeplant aan de buitenzijde van een rechte straathoek ten zuiden van het Oud Meule Veld en ten westen van bewaarde molenberg van de windmolen.
Het molenaarshuis van vijf traveeën en aanvankelijk één bouwlaag dateert volgens het kadasterarchief van 1880 en werd in 1931 gedeeltelijk herbouwd met toevoeging van bovenverdieping. Ongeveer gelijktijdig kwam rechts de aangebouwde nieuwe maalderij.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Bouwkundige beschrijving van het molenaarshuis (Mieke Verbeeck, Agentschap Onroerend Erfgoed)

In de centrale kamer en de vroegere gelagzaal, behouden bakstenen open haard met geprofileerde houten haardlijst. Dubbelhuis onder kunstleien zadeldak (nok parallel met de straat), doorlopend boven aanpalende maalderij. Sobere lijstgevel met rechthoekige muuropeningen en bakstenen parement uit het midden van de 20ste eeuw. In de vroegere gelagkamer rechts: bepleisterde schouwboezem aan drie zijden met molenlandschap beschilderd van circa 1919 door een lid van de schildersfamilie Van Den Bossche van Sint-Martens-Lierde; frontzijde met voorstelling van links naar rechts van de "Te Kraekemolen", voorgaand molenaarshuis (nr. 67) en een tweede verdwenen houten windmolen van cichoreibranderij (nr. 77).

De maalderij bij het molenaarshuis bleef in werking tot 1974. De technische installatie werd eerst met diesel en nadien elektrisch aangedreven, thans verdwenen. Er is een verankerde en gecementeerde voorgevel van twee traveeën met schijnvoegen; getoogde laaddeur tussen beide bovenvensters; begane grond heden met garagepoort.

De recente woning (nr. 67), ten oosten van molenberg, vervangt het vroeger molenaarshuis. Het Heilig Hartbeeld in de gevelnis herinnert aan de gesloopte bijbehorende Heilig Hartkapel van 1919.

De gebouwen zijn opgenomen in de vastgestelde inventaris van het bouwkundig erfgoed.

Archieven en landkaarten
- Stadsarchief Gent, Penningkohieren Sint-Martens-Lierde (1571), f° 4v°
- Stadsarchief Gent, Penningkohieren Sint-Martens-Lierde (1577), f° 11r°
- Villaretkaart (1745-1748)
- Ferrariskaart (ca. 1775)
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1844)
- Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850)
- Kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1860).

 Werken
- Julien Th. Vandeputte, "De molens van het arrondissement Oudenaarde uit hun geschiedenis", Oudenaarde, 1974, p. 129.
- Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Derde aflevering. De arrondissementen Oudenaarde en Sint-Niklaas", in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XVI, 1962, 2 (Gent, 1963), p. 93-94;
- Luc Goeminne, "Molenvermeldingen rond Geraardsbergen in 1243", in: Molenecho's, XXII, 1994, 1, p. 28-29.
- H. Holemans, "Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 7. Gemeenten S-T", Opwijk, 2007, p. 48-49
- "Lierde vroeger, de dorpen waarin wij kinderen waren", Projectgroep Cultuur Lierde, 1992, p. 302-303.
- C. De Vos, "Het roemloze einde van de kartuizerpriorij te Sint-Martens-Lierde", in: Land van Aalst, XVI, 4, 1989, p. 187.
- Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Oost-Vlaanderen, Gemeenten: Brakel, Horebeke, Kruishoutem, Lierde, Zingem en Zwalm, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 15N4, (onuitgegeven werkdocumenten).